Tàu nghiên cứu Axis của Allen X kéo tàu ngầm thăm dò vệt mảnh vỡ từ xác tàu Maravillas. Ảnh: Allen Exploration
Trong mùa hè năm nay, tổ chức Allen Exploration (AllenX) lần theo vệt mảnh vỡ từ nơi thuyền buồm Tây Ban Nha mang tên Nuestra Señora de las Maravillas chìm ở vùng biển phía bắc Bahamas. Chiếc thuyền buồm hai tầng nặng 891 tấn trang bị 36 khẩu súng thần công bằng đồng được đóng ở miền bắc Tây Ban Nha. Nhưng Maravillas chìm vào đêm ngày 1/4/1656 trên đường tới Cádiz ở tây nam Tây Ban Nha với khoảng 650 người trên boong, phần lớn tử vong, theo Newsweek.
Thuyền buồm này bị tàu dẫn đầu đâm trúng trong cơn bão ở eo biển Florida và đâm vào một rạn đá, gây ra thiệt hại nghiêm trọng. Ở thời điểm đó, nó chở đầy báu vật, bao gồm lượng lớn hàng buôn lậu và đồ vật trục vớt từ tàu cung cấp là Jesus Maria de la Limpia Concepción, thất lạc trước đó ngoài khơi Ecuador. Maravillas là một trong những tàu chở kho báu giá trị nhất từng mất tích trên biển khi đó, theo James Sinclair, giám đốc khảo cổ của Allen Exploration. Các đội cứu hộ Tây Ban Nha từ Havana tìm cách trục vớt xác tàu vào năm 1656 - 1679, nối tiếp là người Anh vào cuối thế kỷ 17. Chính phủ Bahamas tạm ngừng hoạt động săn tìm xác tàu vào năm 1992.
Kết quả thám hiểm của AllenX trong mùa hè năm nay được mô tả chi tiết trong bài báo đăng trên Ocean Dispatches của Bảo tàng Hàng hải Bahamas. Nhóm nghiên cứu có một số phát hiện mới, bao gồm đá nghiền từ bếp trên thuyền buồm, đinh sắt dùng để đóng thân tàu, đồ gốm sứ của Trung Quốc và Tây Ban Nha, đồng xu bạc từ Mexico và những thỏi bạc.
Trong khi nhóm nghiên cứu AllenX dò tìm ngoài khơi với thợ lặn và từ kế, các sử gia của họ kiểm tra dữ liệu lưu trữ bằng tiếng Anh và Tây Ban Nha, xem xét xác tàu được trục vớt để lấy kho báu như thế nào vào nửa cuối thế kỷ 17. Họ bất ngờ phát hiện những người định cư đầu tiên ở Nassau trên đảo New Providence, nay là đảo đông dân nhất Bahamas, bỏ trồng mía và cà phê để trục vớt xác tàu.
Theo Carl Allen, giám đốc của AllenX, chính quyền thực dân gọi các nông dân lặn xuống xác tàu Maravillas là cướp biển, nhưng cướp biển thực sự cũng nhanh chóng kéo tới thị trấn. Họ bị thu hút bởi việc cướp bóc cả xác tàu chìm lẫn tàu đậu trên mặt nước. Nhóm nghiên cứu phát hiện mối liên hệ trực tiếp giữa sự mất tích của tàu Maravillas, quá trình trục vớt tàu và sự nổi lên của Nassau như một hang ổ cướp biển. Vào đầu thế kỷ 18, những cướp biển nổi tiếng như Henry Jennings, Blackbeard, Black Sam Bellamy, Paulsgrave Williams, Calico Jack Rackham và Charles Vane cũng như băng Flying Gang đều tập trung ở Nassau.
Theo Michael Pateman, giám đốc Bảo tàng Hàng hải Bahamas, Nassau là hang ổ cướp biển khét tiếng nhất thế giới. Phần lớn căn cứ cướp biển được thiết lập ở Madagascar và quần đảo Virgin của Mỹ, nhưng NASA có nhiều tiếng xấu nhất do cướp biển Râu đen và băng của hắn đều ở đó.
Phát hiện mới liên quan tới tàu Maravillas thách thức mô tả truyền thống về lịch sử của Nassau. Ở thời kỳ hưng thịnh, cướp biển vùng Caribe lên tới 2.400 người thường sục sạo các vùng biển từ Tây Phi tới Canada và Brazil vào những năm 1710 và 1720 nhằm tìm kiếm kho báu. Tuy nhiên, những cướp biển đầu tiên định cư ở Nassau vào đầu thập niên 1680 là các thương nhân muốn tìm kho báu từ vài thuyền buồm Tây Ban Nha chìm ở Bahamas. Đứng đầu danh sách mà họ khao khát nhất là xác tàu Maravillas, theo Pateman.
An Khang (Theo Newsweek)