Ngày 6/9, TAND Cấp cao tại TP HCM mở phiên xem xét kháng cáo của ông Trần Quí Thanh (71 tuổi, nguyên giám đốc Công ty TNHH Thương mại - Dịch vụ Tân Hiệp Phát) và con gái Trần Uyên Phương (43 tuổi, phó giám đốc) về tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.
Được cảnh sát dẫn giải vào phòng xử, ông Thanh trông tiều tụy hơn lần ra tòa sơ thẩm 5 tháng trước.
Ông Trần Quí Thanh: 'Không lạm dụng tín nhiệm, chỉ chiếm giữ tài sản'Ông Trần Quí Thanh và con gái trước phiên xử phúc thẩm. Video: Trọng Nghĩa
Được HĐXX cho phép trình bày kháng cáo, ông Thanh đề nghị tòa giảm nhẹ hình phạt; xem xét lại toàn bộ chứng cứ "một cách khách quan, toàn diện để không oan sai, bỏ lọt tội phạm" và xem xét lại tội danh đối với ông "một cách chính xác". "Chúng tôi không chiếm đoạt mà chỉ chiếm giữ thôi", ông Thanh nói, bày tỏ mong muốn tòa kiểm tra, đánh giá, xác định lại tội danh "vì bản thân không có khả năng đánh giá mình phạm tội gì".
Ông Thanh thừa nhận hành vi của mình đúng như bản án sơ thẩm nêu, song cho rằng: "Bị cáo thấy không có chứng cứ nào là 'lạm dụng' cả. Bị cáo không cho vay mà mua bán, không chiếm đoạt mà chỉ chưa trả lại tài sản cho bị hại vì họ chưa trả tiền. Vì vậy bị cáo chỉ là 'đang chiếm giữ' thôi".
Về dân sự, ông Thanh đề nghị tòa xem xét, tính toán, buộc các bị hại trả lại tiền gốc, lãi và lãi phạt. Sau đó, ông sẽ trả lại giấy tờ tài sản cho bị hại. Đồng thời, ông giữ nguyên kháng cáo yêu cầu bà Đặng Thị Kim Oanh (Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển Kim Oanh Đồng Nai, một trong các bị hại) có trách nhiệm hoàn trả hơn 238 tỷ đồng, thay vì hơn 235 tỷ đồng như cấp sơ thẩm đã tuyên.
Về vấn đề này, chủ tọa phân tích, các giao dịch giả cách không được tính lãi, mà chỉ được tính khi bản án có hiệu lực nhưng bị hại không thi hành. Các khoản tiền bản án sơ thẩm đã tính toán cụ thể. Đối với các yêu cầu của ông Thanh tòa sẽ xem xét, đánh giá và cân nhắc trong bản án.
Trong khi đó, bị cáo Trần Uyên Phương giữ nguyên kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt và xin được hưởng án treo với lý do không trực tiếp tham gia thỏa thuận, giao dịch và có nhiều tình tiết giảm nhẹ.
Là một trong 3 bị hại, bà Đặng Thị Kim Oanh rút một phần kháng cáo đòi ông Thanh và các bị cáo bồi thường 54 tỷ đồng thiệt hại.
Bà giữ nguyên kháng cáo yêu cầu tòa tuyên bà sở hữu 100% cổ phần Công ty cổ phần Đầu tư bất động sản Minh Thành Đồng Nai, toàn bộ dự án khu dân cư - dịch vụ tại xã An Phước, huyện Long Thành, Đồng Nai; Công ty Thuận Lợi sở hữu toàn bộ dự án khu dân cư Nhơn Thành tại xã Phước An, huyện Nhơn Trạch, Đồng Nai; buộc bị cáo Thanh phải trả lại toàn bộ giấy tờ liên quan đến hai dự án, bàn giao bản gốc.
Ngoài ra, phía bà Oanh cũng cho rằng việc cấp sơ thẩm buộc bà phải đóng 639 triệu đồng tiền án phí đối với phần yêu cầu "ông Thanh bồi thường 500 tỷ đồng do mất cơ hội kinh doanh" nhưng không được chấp nhận, là chưa thỏa đáng.
Phiên xử dự kiến kéo dài đến chiều nay.
Ông Trần Quí Thanh tại tòa sáng 6/9. Ảnh: Trọng Nghĩa
Theo bản án sơ thẩm, từ 2019 đến 2020, ông Thanh cùng hai con gái thông qua môi giới có thỏa thuận miệng cho nhiều người vay tiền với lãi suất 3% một tháng. Các bị cáo yêu cầu người vay phải ký hợp đồng chuyển nhượng tài sản, cổ phần của dự án, sang tên cho các con ông Thanh và công ty của mình đứng tên, đồng thời cam kết bán lại để che giấu bản chất của việc cho vay.
Tổng cộng, bố con ông Thanh đã thực hiện 4 vụ chiếm đoạt tài sản, tổng trị giá hơn 1.048 tỷ đồng. Trong đó, ông Thanh chiếm đoạt hai dự án Minh Thành, Nhơn Thành của đại gia Đặng Thị Kim Oanh; 29 thửa đất được tách từ thửa số 452 của ông Nguyễn Văn Chung, 4 thửa đất của ông Lâm Sơn Hoàng và 2 thửa đất của ông Nguyễn Huy Đông.
Hôm 25/4, TAND TP HCM xử sơ thẩm đã tuyên ông Thanh phạm tội Lạm dụng tín nghiệm chiếm đoạt tài sản. Với vai trò giúp sức, Trần Uyên Phương bị phạt 4 năm tù; Trần Ngọc Bích lĩnh 3 năm tù nhưng được hưởng án treo.
Về trách nhiệm dân sự, tòa tuyên huỷ các hợp đồng chuyển nhượng giữa các bị cáo và bị hại, cam kết bán lại, và các văn bản liên quan... Các bị hại phải trả lại cho ông Thanh số tiền đã nhận, phía ông Thanh phải trả lại các giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cổ phần đã nhận từ bị hại.
Về việc bà Đặng Thị Kim Oanh yêu cầu các bị cáo bồi thường hơn 530 tỷ đồng thiệt hại do mất cơ hội kinh doanh đối với hai dự án bị chiếm đoạt, HĐXX cho là không có cơ sở. Đối với việc bà này vay của ông Thanh 500 tỷ đồng, tòa buộc trả lại cho bị cáo hơn 235 tỷ đồng nợ gốc; huỷ các hợp đồng giao kết giữa các bị cáo, tổ chức có liên quan về việc chuyển nhượng cổ phần tại hai dự án Minh Thành và Chơn Thành; giao trả lại toàn bộ giấy tờ hồ sơ cho bà Oanh.
Đối với số tiền 183 tỷ đồng vợ ông Thanh đã nộp khắc phục thiệt hại, HĐXX tuyên trả lại.
Hải Duyên - Trọng Nghĩa